دال بتنی یکی از اجزای مهم بتنی در ساختمان هاست که به شکل افقی طراحی شده و توسط تیرها، ستونها و دیوارها احاطه میشود. از دال بتنی برای هر بخش از ساختمان که نیاز به ایجاد ساختار افقی دارند، مانند سقف و کف زمین استفاده میشود. وجود ترک، خطاهای اجرایی، مشکلات بتن ریزی و …، همگی میتوانند باعث تضعیف شدن دال بتنی شده و نیاز به مقاوم سازی آن را چندین برابر کنند.
مقاوم سازی دال بتنی با روشهای مختلفی از جمله افزایش ضخامت، استفاده از ژاکت بتنی و فولادی، بهره گیری از روش مقاوم سازی با FRP امکان پذیر است. بسته به نیاز پروژه، میزان مقاومت مورد انتظار و سایر ویژگیها، میتوان بهترین روش تقویت دال بتنی را انتخاب و در راستای آیین نامهها، آنها را اجرا نمود.
چرا باید دال بتنی را مقاوم سازی کنیم؟ ۴ دلیل مهم
دال بتنی به عنوان یکی از اجزای مهم بتنی در ساختمانها شناخته میشود که وظیفه اصلی آن ایجاد ساختار افقی شکل است. این دالها توسط ستونها و دیوارهای بتنی و آجری احاطه میشوند و بار خود را نیز به آنها منتقل میکنند. استحکام دال بتنی، به تنهایی و بدون در نظر گرفتن تحمل بار ستونها اهمیت ویژهای دارد.
مقاوم سازی ستون بتنی با FRP خودش، جداگانه یک روش کارآمد است.
معمولا به دلیل خطاهای محاسبات، طراحی دال بتنی، مشکل در عملکرد بتن، تغییر بارهای وارده به دال بتنی و آسیبهای وارده به آن، نیاز به مقاوم سازی دال بتنی با روشهای تایید شده دارید. با بررسی مهندسان، رایجترین دلایل نیاز به تقویت دال بتنی به شرح زیر هستند:
دلایل نیاز به مقاوم سازی دال بتنی |
|
خطا در محاسبات و طراحی دال بتنی | انتخاب مدل محاسباتی نامناسب برای دال بتنی، خطا در بارگزاری دال بتنی، انتخاب فرضیات ناصحیح در مورد مشخصات مکانیکی مصالح مصرفی، خطا در تهیه نقشهها و مدارک اجرائی، خطا در محاسبات آرماتور دال بتنی، خطا در طراحی دال دارای بازشو، خطا در محاسبه خیز آنی و دراز مدت دال، عدم رعایت ضوابط لرزه ای |
عدم رعایت ضوابط اجرائی و اصول فنی | مقاومت فشاری ناکافی 28 روزه بتن دال، برداشتن قالب قبل از موعد، خطرات برداشتن زودهنگام جک، اشکالات اجرایی در آرماتور گذاری، عمل آوردن بتن با روشهای نامناسب، عدم توجه به ضوابط بتن ریزی در شرایط خاص آب و هوائی عدم نصب پایه اطمینان در دهانهها و چشمههای بزرگ، عدم اجرای صحیح آرماتور حرارتی، خطا در کنترل کیفیت |
تغییر بار وارده بر دال بتنی | تغییر کاربری ساختمان، تغییر آیین نامههای بارگزاری ساختمان، افزایش تعداد طبقات ساختمان، ایجاد بازشو در دال بتنی، مسدود کردن بازشوهای دال بتنی اجرا شده، قرار دادن تاسیسات بر روی دال مانند مخزن، ژنراتور و … |
آسیبهای وارد بر دال بتنی | خیز دال بتنی، خوردگی آرماتور، ترک خوردگی دال بتنی و … |
8 روش کاربردی برای ترمیم و مقاوم سازی دال بتنی
دالها وظیفه تحمل بارهای افقی را در یک سازه برعهده دارند. علاوه بر این، به دلیل اتصال به اجزای قائم، لازم است که حتما از دوام و استحکام بالایی برخوردار باشند. مانند هر یک از اجزای بتنی، دالها نیز به دلیل تغییرات بار وارده، عدم رعایت ضوابط اجرایی و اصول فنی، خطا در محاسبات و طراحی و دلایل دیگر، نیاز به مقاوم سازی دارند.

مقاوم سازی دال بتنی با روشهای مختلفی از جمله روشهای سنتی همچون افزایش ضخامت دال و استفاده از ژاکت بتنی و فولادی و تقویت دال بتنی با روشهای جدید همچون استفاده از FRP و FRCM امکان پذیر است. در مجموع 8 روش کاربردی جهت ترمیم و مقاوم سازی دال بتنی وجود دارند که شامل موارد زیر هستند:
- تعمیر دال بتنی به صورت موضعی با ملات ترمیم بتنی
- مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP
- تقویت دال بتنی به روش افزایش ضخامت دال از بالا یا پایین
- مقاوم سازی دال بتنی به روش افزودن تیرک فولادی
- مقاوم سازی دال بتنی به روش اضافه نمودن نوارهای فولادی در وجوه دال
- مقاوم سازي اتصال دال به ديوار برشي
- تقویت عملکرد دیافراگمی دال بتنی
- مقاوم سازی دال بتنی به روش FRCM
تعمیر دال بتنی به صورت موضعی با ملات ترمیم بتنی
یکی از روشهای ترمیم دال بتنی و تقویت آن، استفاده از ملات ترمیم کننده بتن است. عمدتا برای تعمیر ترکهای موجود در بتن (ترکهای مویرگی و درشت) میتوان از این روش کمک گرفت. برای تعمیر ترکهای شکل گرفته در دال بتنی، میتوان از مواد پلیمری اپوکسی و یا دوغاب سیمان استفاده کرد که هر یک از آنها در داخل ترک تزریق میشوند و نقش بسیار حیاتی را در تقویت دال بتنی دارند. در صورتی که خردشدگی بتن، کمانش و شکست میلگردها اتفاق بیفتد، میتوان از راهکارهای تعویض استفاده کرد که در ادامه مراحل آنها را ذکر میکنیم.
- ابتدا باید مصالح آسیب دیده در دال بتنی از محل جدا شده و کنار گذاشته شوند.
- سپس آرمارتورهای جدید در محل دال بتنی جایگذاری میشوند و با آرماتورهای قبلی با میزان مشخص اورلپ میشود.
- در صورت نیاز میتوان از بتن جدید که مشخصات مشابه با بتن موجود دارد، برای رفع ترک یا قلوه کن شدگی و ترمیم دال بتنی استفاده کرد.
مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP
مقاوم سازی دال بتنی با FRP یکی از روشهای جدید، به روز و البته کارآمد است. تقویت دال بتنی را میتوان هم از وجه تحتانی دال و هم از وجه فوقانی انجام داد. محصولات مورد استفاده برای مقاوم سازی دال بتنی با FRP شامل دو گروه هستند که گروه اول ترکیب الیاف کربن و ژل اپوکسیFRP و گروه دوم ترکیب ورق و لمینت کربن به همراه خمیر اپوکسی است.
مقاوم سازی دال بتنی با FRP به دلیل اجرای آسان، وزن سبک و مقاومت کششی بسیار بالا، به یکی از بهترین راهها برای تقویت خمشی دالها تبدیل شده است. اگرچه قیمت مصالح FRP نسبتا بالاست، اما اجرای آن به دلیل آسان بودن هزینه کمتری را به همراه خواهد داشت. به منظور تقویت دال بتنی با اف آر پی، میتوان مطابق با مراحل زیر پیش رفت:
- در ابتدا لازم است که بر اساس نظر مهندسان اجرایی، محل دقیق اجرای کامپوزیت FRP برای تقویت دال بتنی مشخص شوند.
- سپس میتوان این کامپوزیتها را به شکل نواری و یا صفحاتی روی سطوح تحت کشش اجرا کرد.
- به منظور مقاوم سازی دالهای یک طرفه با تکیه گاه ساده، میتوان نوارهای FRP را در سطوح تحتانی آنها و در راستای طولی استفاده کرد.
- برای دالهای دو طرفه، مقاوم سازی با نوارهای FRP در هر دو جهت انجام میشود.
نکته مهمی که باید مهندسان به آن توجه کنند این است که اگر دال بتنی دارای تکیه گاه گیردار باشد، لازم است که از نوارهای FRP برای قسمت فوقانی دال بتنی نیز استفاده نمود.
مقاوم سازی دال بتن با بازشو با استفاده از FRP
در صورتی که قبل از اجرای دال بتنی، نیاز به اجرای بازشو باشد؛ میتوان بر اساس آیین نامهها و چیدمان صحیح آرمارتورها در کنار بازشو، عملکرد دال را به صورت صحیح تضمین کرد. ولی در صورتی که پس از اجرای دال بتنی، نیاز به اجرای بازشو باشد باید حتما از روش مقاوم سازی دال بتنی با بازشو نیز کمک گرفته شود. در این صورت میتوان با کمک کامپوزیت FRP در محدوده بازشو، ظرفیت خمشی را در دال بتنی افزایش داد.
تقویت دال بتنی به روش افزایش ضخامت دال از بالا یا پایین
افزایش ضخامت دال از بالا (Top Overlay)
این روش بیشتر زمانی استفاده میشه که دسترسی به بالای دال راحت باشه (مثل کف یک طبقه یا بام). با افزایش ضخامت دال از بتنی ظرفیت خمشی دال افزایش پیدا میکنه همچنین موجب افزایش سختی خمشی میشود که در نتیجه آن تغییر شکل و خیز دال کمتر میشود. اما برش پانچ در اطراف ستونها افزایش پیدا میکنه و باید در پارامتر را در طراحی بررسی کرد.
-
آمادهسازی سطح دال قدیمی:
پوششهای روی دال (کاشی، سرامیک یا بتن ضعیف) بهطور کامل برداشته میشود. سطح بتن قدیمی با ابزار مکانیکی Roughening (چکش برقی، سندبلاست، واترجت) زبر میشود تا پیوستگی بهتر ایجاد شود.
-
اتصال بتن جدید به قدیم:
روی سطح دال یک لایه دوغاب اپوکسی یا چسب لاتکس-سیمان پاشیده میشود. در صورت نیاز، سوراخهای کاشت میلگرد در بتن قدیمی تعبیه میشود تا آرماتور جدید به آرماتور قدیمی مهار شود.
-
آرماتورگذاری لایه جدید:
یک شبکه میلگرد بالایی (Top Mesh) بسته شود و با خاموتهای U شکل به دال قدیمی متصل میشود. اگر نیاز به افزایش ظرفیت برشی باشد، میلگردهای تقویتی Punching در اطراف ستونها هم کاشته میشوند.
-
بتنریزی لایه جدید:
قالببندی محیطی انجام میشود و بتن با اسلامپ مناسب ریخته و ویبره میشود. ضخامت جدید معمولاً 5 تا 10 سانتیمتر است (بسته به محاسبات).
افزایش ضخامت دال از زیر (Bottom Jacketing)
این روش مخصوص مواقعی است که نمیخواهیم تراز کف تغییر کند (مثلاً در پارکینگ یا طبقات مسکونی).
چون افزایش ضخامت دال از زیر قسمت کششی دال قرار میگیرد ظرفیت کششی و خمشی دال بهطور مستقیم زیاد میشود.
-
آمادهسازی سطح زیر دال:
زیر دال بهطور کامل سندبلاست یا چکشکاری میشه تا بتن ضعیف و پوستهها جدا شوند. سطح باید زبر، تمیز و عاری از گرد و خاک باشه.
-
کاشت میلگردهای اتصال:
سوراخهایی با عمق مشخص (معمولاً 10 تا 15 سانتیمتر) در دال قدیمی در فواصل 20 تا 30 سانتیمتر ایجاد میشود (طبق محاسبات). میلگردهای برشی U شکل یا رولبولتها با چسب اپوکسی کاشته میشوند تا شبکه میلگرد جدید به بتن قدیمی مهار شود.
-
آرماتورگذاری زیر دال:
یک شبکه میلگرد زیر دال بسته میشود. این شبکه با میلگردهای کاشته شده به دال قدیمی متصل میشود. برای جلوگیری از خوردگی، پوشش مناسب بتن (۲ تا ۳ سانت) در نظر گرفته میشود.
-
بتنریزی یا شاتکریت:
اگر امکان قالببندی وجود داشته باشد قالبهای زیر دال نصب و بتنریزی میشود. اگر امکان قالببندی نباشد از بتن پاششی (Gunite یا شاتکریت) استفاده میشود.
مقاوم سازی دال بتنی به روش افزودن تیرک فولادی
روش مقاوم سازی دال بتنی با کمک تیرکهای فولادی، یک روش سنتی است؛ اما به دلیل عدم اضافه کردن بار اضافه، سهولت اجرا، تجربه تیمهای فنی برای اجرای صحیح، افزایش ارتفاع موثر دال و کاهش ارتعاش کف برای ایجاد خیز معکوس و رفع افتادگی بسیار مفید است. اضافهکردن تیرک فولادی عملاً عمق مؤثر مقطع را افزایش میدهد در نتیجه ممان اینرسی کل را زیاد میکند و بنابرین ظرفیت خمشی و خیز را بهبود میبخشد.
در این روش تقویت دال بتنی میتوان دو نوع آرایش در نظر گرفت. آرایش متداول: تیرکهای فولادی موازی در راستای طولی دال. یا آرایش متقاطع (در دو جهت) برای دالهای دوطرفه؛ یا ترکیبی (تیرکهای فرعی به تیرک اصلی). فاکتورهای مهم تصمیمگیری نوع آرایش طول دهانه، بار، فضای نصب، ارتفاع آزاد میباشد. برای هر نوع آرایش تیرکهای فولادی، لازم است که مراحل مقاوم سازی دال بتنی به صورت زیر انجام شوند:
۱. بازدید و نشانهگذاری، ایمنسازی و باربرداری موقت (شمعبندی)
تعیین خطوط نصب تیرکها، ترازها، مکان پلیتها و محل انکرها. در بسیاری از موارد باید بارهای بحرانی موقتاً به شمع یا تیرهای موقت منتقل شود تا در هنگام نصب رفتار سازه ناخواستهای پیش نیاید. شمعبندی مطابق نقشه موقت و با نظارت سازهای اجرا شود.
2. آمادهسازی محل نصب
برداشتن کفپوش یا بتنهای مزاحم در محل تکیهگاهها، دسترسی به کف زیرین. در صورت نیاز اجرای شیار (recess) در زیر دال برای جاگذاری بال تیر (اگر بخواهیم سطح زیر دال صاف بماند).
3. نصب صفحات تکیهگاهی (bearing plates)
پلیت فولادی با ضخامت مناسب در محلها قرار داده میشود؛ محل سوراخها برای انکِر بولت (یا سوراخهای جوش) مشخص و اجرا میشود. پلیتها روی سطح بتن قرار میگیرند و با گروت غیرمنقبض زیر آن پر میشوند تا تماس یکنواخت ایجاد شود.
4. کاشت بولتها/انکرها یا آمادهسازی جوش
سوراخکاری و کاشت بولتهای رزینی/پیمانهای یا آمادهسازی جهت جوش
5. قلمگیری و آمادهسازی تیرکها جاگذاری تیرکها
برش، سوراخکاری و آمادهسازی پلیتهای انتهایی، اسپایسها و فَورمینگهای لازم در کارخانه/کارگاه. اعمال پیشپردازش ضدخوردگی (پرایمر) روی تیر قبل از نصب اگر در محیط خورنده است. با جرثقیل تیرها آورده و روی پلیتها قرار میگیرند؛ کنترل تراز و ترازک (level) و کنترل کامبر (camber) انجام میشود. پلیتها با انکِر بولت یا جوش فیکس میشوند. در مواردی گروت بین پلیت و بتن ریخته و صبر برای گیرش انجام میشود.
6. ایجاد اتصال برشی یا مرکب (در صورت لزوم)
اگر رفتار مرکب مورد نظر است، پس از نصب تیر و پیشریزی بتن (concrete topping) یا اجرای شاتکریت، شیرکانکتور (shear stud) روی بال فوقانی جوش شده و بتن روی آن ریخته میشود تا پس از گیرش، دال و تیر بصورت مرکب عمل کنند. اگر سقف موجود مانع اجرای topping شود، از پیچ-بولتهای کاشتی یا اتصالات خاص مکانیکی برای انتقال برش استفاده میشود.
7. اتصال طولی (اسپایس) و بتنریزی topping یا گروتریزی نواحی تکیهگاهی
اجرای اتصالات طولی طبق جزئیات: پلیتهای انتهایی، بولتهای تنشی و کنترل گشتاور، یا اتصالات جوشی طبق دستورالعمل جوشکار دارای صلاحیت. اگر قرار است روی تیرک بتن جدید ریخته شود قالببندی، آرماتورگذاری، ریختن بتن با گروت غیرمنقبض و عملآوری انجام میشود.
8. برداشتن شمعبندی و انجام آزمایش بارگذاری
پس از حصول مقاومت لازم (طبق طراحی) شمعها برداشته شده و بار به سیستم تقویتی منتقل میشود. در ابتدا لازم است که یک صفحه تکیه گاهی برای اجرای تیرکهای فلزی در دال بتنی نصب شوند. تیرکهای فلزی در محل و در جایگاه مناسب نصب میشوند. به منظور چسباندن تیرک به دال، باید از جک زدن کمک گرفت تا خیرهای اولیه در دال نیز ایجاد شود. در مرحله بعدی لازم است که اتصالات برش گیر در دال بتنی نصب شوند و بتن ریزی نیز در اطراف آن انجام گیرد.
در نهایت با تکمیل اتصال تکیه گاهی در تیرکهای نصب شده روی دال بتنی، مقاوم سازی به اتمام رسیده و میتوان شاهد افزایش بار تحمل شده توسط دالهای بتنی بود.
مقاوم سازی دال بتنی به روش اضافه نمودن نوارهای فولادی در وجوه دال
به منظور مقاوم سازی دال بتنی، میتوان از نوارهای فولادی نیز استفاده کرد. برخلاف روشهای افزایش ضخامت دال، تقویت دال بتنی با این روش باعث افزایش وزن سازه نخواهد شد. علاوه بر این، ضخامت ورقهای فولادی که برای ترمیم دال بتنی استفاده میشوند، نسبت به ارتفاع تیرکهای فولادی بسیار کمتر بوده و محدودیتی را ایجاد نخواهد کرد. با اجرای صحیح نوارهای فولادی، مقاومت خارج از صفحه دال بتنی به صورت کاملا محسوس افزایش پیدا میکند.
اجرای نوارهای فولادی جهت مقاوم سازی دال بتنی بسیار ساده انجام میشود. کافیست که ورقهای فولادی با کمک چسباندن و یا بولت کردن آنها به وجوه افقی در جای مناسب قرار بگیرند. در این شرایط تقویت دال بتنی اتفاق افتاده و بار تحمل شده توسط این دالها نیز افزایش پیدا میکند.
مقاوم سازي اتصال دال به ديوار برشي
آسیبهای دال بتنی معمولا در قسمتهای نامنظم دال اتفاق میافتد. یکی از این قسمتهای نامنظم، محل اتصال دال به دیوارهای برشی است. در صورتی که دال به عنوان دیافراگم افقی با کلیه المانهای مقاوم جانبی اتصال داشته باشد، اتصال بسیار قوی میان دال و دیوار برشی نیاز است که در این حالت میتوان با کمک میلگردهای اتصال، استفاده از نبشی و یا اضافه کردن تیرهای لبهای، مقاوم سازی دال بتنی را انجام داد.
استفاده از میلگردهای اتصال:
در این روش لازم است که ابتدا یک سری شکاف در دال و قسمتهایی از دیوار ایجاد شود. سپس، سوراخهایی در داخل دیوار تعبیه میشوند تا بتوان میلگردها را از طریق آنها با چسب اپوکسی به دیوار متصل نمود. پس از قرارگیری میلگرد در جای مناسب و اطمینان از چسبندگی انتهای آن با چسب اپوکسی، شکاف ایجاد شده با کمک بتن قوی منبسط شونده پر میشود تا عملکرد صحیح اتصال نیز به بهترین شکل حاصل گردد.
استفاده از تیرهای لبهای:
روش دیگر برای مقاوم سازی دال بتنی به دیوار برشی، استفاده از تیرهای لبهای است. این تیرها برای تقویت دال بتنی در نواحی مرزی استفاده میشوند. به منظور انجام این کار در ابتدا لازم است که قسمتهای مرزی دال و دیوار تخریب شوند. سپس میتوان با کاشت آرماتور، تیرهای لبهای را در قسمت فوقانی دال و تحتانی آن ایجاد کرد.
یکی از روش ها، مقاوم سازی تیر بتنی با FRP است که جالب است در مورد آن بخوانید.
پیچ کردن نبشی:
یکی دیگر از روشهای مقاوم سازی دال بتنی به دیوار برشی، پیچ کردن نبشی است. در این روش لازم است که یک نبشی با زاویه 90 درجه، میان دیوار برشی و دال بتنی قرار بگیرد و با کمک پیچهای مخصوص در جای مناسب محکم شود.
تقویت عملکرد دیافراگمی دال بتنی
یکی دیگر از مهمترین مواردی که باید برای تقویت دال بتنی انجام داد، تقویت دالهای بتنی برای بهبود عملکرد دیافراگمی آن هاست. مهندسان باید دقت کنند که دالها نه تنها بارهای قائم را تحمل میکنند، وظیفه انتقال بارهای جانبی را نیز برعهده دارند. بنابراین، تقویت دال بتنی برای بهبود عملکرد دیافراگمی آن با راهکارهای مختلف همچون اضافه کردن مهاربند افقی برای اصلاح سختیهای دیافراگم و یا بهسازی بازشوهای موجود امکان پذیر است.
مقاوم سازی دال بتنی به روش FRCM
یکی از روشهای جدید مقاوم سازی دال بتنی، بهره گیری از ترکیب مش فایبرگلاس و ماتریس سیمانی (FRCM) است. مقاوم سازی به روش FRCM میتواند نقش بسیار مهمی را در افزایش بار تحمل شده، بهسازی لرزهای، کاهش وزن سازه حتی با وجود مقاوم سازی و … داشته باشد. به منظور ترمیم دال بتنی با مش فایبرگلاس، میتوان از مراحل زیر کمک گرفت.
- در ابتدا اگر سطح ترک و یا قلوه کن شده است میبایست ترمیم شود
- روی سطح بتنی یا سطح ترمیم شده یک لایه ماتریس سیمانی با ضخامت مشخص اجرا میشود.
- پس از اعمال ماتریس سیمانی الیاف مش فایبرگلاس را روی پلاستر سیمان قرار داده میشود.
- در مرحله نهایی روی مش فایبر گلاس یک لایه دیگر پلاستر سیمانی قرار میگیرد.

کدام روش مقاوم سازی برای کدام دال بتنی مناسب است؟
روشهای مقاوم سازی دال بتنی نقش حیاتی را در افزایش مقاومت آن دارند. با این وجود به دلیل تنوع بالای انواع دال بتنی بر اساس فاکتورهای مختلف، مقاوم سازی دال بتنی باید بر اساس نوع دال انجام شده تا بهترین کیفیت را دارا باشد.
انواع دال بتنی
انواع دال بتنی را میتوان بر اساس شکل هندسی، مقطع و کاربری به انواع مختلفی تقسیم بندی کرد. اصلیترین دسته بندی این دالها شامل دال بتنی تحت، شیب دار و قوسی هستند که میتوان آنها را به صورت توخالی، توپر و ترکیبی اجرا نمود.
انواع دال بتنی | توضیحات |
دال بتنی تخت (Flat Slab) | دال بتنی تخت، دالهایی با سطح صاف و بدون تیر است که با ضخامت ثابت اجرا شده و روی ستون و دیوار برشی قرار میگیرد. |
دال بتنی شیب دار (Pitched Slab) | این نوع دال به دلیل داشتن شیب برای سقف مناطق پربارش استفاده میشود. |
دال بتنی قوسی (Arched Slab) | دال بتنی قوسی یکی از انواع دال بتنی است که به شکل منحنی است. این نوع دال برای ساخت پل، ساختمان و تونلها استفاده میشود. |
مقایسه روشهای مقاوم سازی دال بتنی
هر یک از روشهای مقاوم سازی دال بتنی دارای مزایا و معایبی هستند که باید به آنها توجه داشت. بر اساس نیاز هر یک از دالهای بتنی، بهره گیری از روش مناسب تقویت دال بتنی اهمیت ویژهای داشته و میتواند منجر به ایجاد نتایج مثبت شود. در جدول زیر، روشهای تقویت دال بتنی توضیح داده شدهاند؛ اما در نهایت انتخاب بهترین روش مقاوم سازی نیازمند بررسی توسط مهندسان طراح و اجرایی بوده تا بتوان بر اساس بودجه، نیاز سازه، وزن قابل تحمل و … بهترین روش مقاوم سازی را انتخاب نمود.
روش مقاومسازی | روش اجرا | مزایا | معایب | کاربردها |
تعمیر موضعی با ملات ترمیمی | حذف بخش آسیب دیده و جایگزین کردن آن با ملات | هزینه کم، اجرای سریع، نیاز به تجهیزات محدود | مناسب ترمیمهای موضعی و عدم افزایش ظرفیت باربری دال بتنی | ترمیم موضعی ترکها
پوستهریزی رفع خوردگی میلگردها |
مقاوم سازی با FRP | چسباندن ورق یا لمینیت FRP یا رزین به بخش تحتانی یا فوقانی | وزن سبک، مقاومت کششی بالا، اجرای سریع، عدم افزایش ضخامت | هزینه نسبتا بالا، ضعف در برابر آتش و اشعه UV، نیاز به زیرسازی مناسب | افزایش مقاومت خمشی و برشی دال بتنی
کنترل ترک و خیز افزایش بار قابل تحمل |
افزایش ضخامت دال | افزودن یک لایه بتن در قسمت تحتانی و فوقانی دال | افزایش ظرفیت باربری و سختی، دوام مناسب | افزایش وزن مرده، زمانبر بودن اجرا، نیازمند روشهای دیگر مقاوم سازی | مناسب برای دالهای نازک یا دالهای با ترک گسترده |
افزودن تیرک فولادی | نصب تیرکها با آرایش موازی یا متقاطع | افزایش ظرفیت باربری کلی، کاهش خیز، عدم اضافه کردن بار اضافه، سهولت اجرایی | تغییر معماری و ارتفاع آزاد، نیاز به تکیه گاه | دالهای با دهانه زیاد یا دچار خیز بیش از حد |
اضافه کردن نوارهای فولادی | نصب تسمه یا ورق فولادی در وجوه کششی یا فشاری دال | افزایش استحکام، اجرای نسبتا سریع و کاربردی، عدم | خطر خوردگی، نیاز به محافظت در برابر آتش و رطوبت | تقویت موضعی در نواحی بحرانی، افزایش مقاومت خمشی |
مقاومسازی اتصال دال به دیوار برشی | اضافه کردن نبشی با پیچ | بهبود انتقال نیرو، افزایش بار تحمل افقی | اجرای پیچیده، نیاز به دقت در جزئیات اتصال | سازههای بتنی در مناطق لرزهخیز |
تقویت عملکرد دیافراگمی دال | اضافه کردن مهاربند افقی و یا بهسازی بازشوهای موجود | افزایش صلبیت، انتقال بهتر نیروهای جانبی به دیوارهای برشی | افزایش وزن یا هزینه اجرا، نیاز به جزئیات دقیق | ساختمانهای بلند، بهبود رفتار لرزهای سازه |
استفاده از الیاف FRCM | نصب مش فایبرگلاس با اپوکسی در دال بتنی | مقاومت خوب در برابر آتش، دوام بیشتر از FRP، ضخامت کم، وزن پایین | تکنولوژی جدیدتر و هزینه بالا، نیاز به اجرای دقیق | افزایش مقاومت خمشی و برشی |
مثال طراحی و محاسبات مقاوم سازی دال بتنی
به منظور طراحی و محاسبات مقاوم سازی دال بتنی ضروری است که میزان بار زنده و مرده و بار افزایش یافته مشخص شوند تا بتوان بر اساس آن، تقویت دال بتنی را با اجزای مورد نیاز انجام داد. بدین منظور لازم است کنترل ضخامت، تعیین بارگذاری و تعیین لنگرهای خمشی به درستی در نظر گرفته شوند. برای درک بهتر مفاهیم تقویت دال بتنی، در ادامه یک مثال طراحی و محاسبات مقاوم سازی دال بتنی با اف آر پی را ارائه میکنیم.
نمونه دیتیل و نقشه اجرایی تقویت دال بتنی
مهندسان باید بر اساس دیتیل و نقشه اجرایی تقویت دال بتنی، دال را تقویت کرده و بار قابل تحمل توسط آن را افزایش دهند. اگرچه هر سازه نیازمند دیتیل و نقشه اجرایی تخصصی است، اما میتوان با بررسی نمونه دیتیل و نقشههای اجرایی، طراحی دقیقتر را در نظر گرفت. در ادامه، یک نمونه دیتیل و نقشه اجرایی برای مقاوم سازی دال بتنی را مشاهده میکنید که با درک آن، نقشه کشی مربوط به سازه سادهتر انجام میشود.
قیمت اجرای مقاوم سازی دال بتنی چقدر است؟
هزینه مقاوم سازی دال بتنی بدون بازدید از محل، طراحی نقشه و برآورد مصالح اجرایی، امکان پذیر نیست. علاوه بر این، نوع روش انتخابی تاثیر مستقیمی روی قیمت اجرای مقاوم سازی دال بتنی داشته و توصیه میشود که برای تعیین قیمت دقیقتر، ابتدا روش تقویت دال بتنی از جمله افزایش ضخامت، اضافه کردن تیرک فولادی، نوارهای فولادی و … انتخاب شود و پس از آن میتوان با تماس با کارشناسان مقاوم سازی سازند، قیمت مقاوم سازی دال بتنی را به صورت دقیق استعلام گرفت.
بسته به شرایط، متراژ، علت نیاز به مقاوم سازی دال بتنی، روش انتخابی و حتی شرایط بازار ارز در کشور ایران، هزینه مقاوم سازی دال بتنی نیز متغیر است. از این جهت قیمت مشخص و یکسانی را نمیتوان برای تمامی پروژهها در نظر گرفت. فاکتورهای زیر تعیین کننده قیمت تقویت دال بتنی در پروژههای مختلف هستند.
- انجام تستهای تخصصی مورد نیاز برای تشخیص وضعیت دال بتنی: بخشی از هزینه مربوط به تقویت دال بتنی، مربوط به انجام تستهای تخصصی مورد نیاز است. تستهایی همچون تست چسبندگی بتن، تشخیص مقاومت مش فایبرگلاس در برابر قلیا، استحکام فعلی دالها و پس از تقویت میتوانند روی کل هزینه مقاوم سازی تاثیرگذار باشند.
- طراحی مقاوم سازی دال بتنی: برای طراحی مقاوم سازی دال بتنی لازم است که هزینهای به مهندسان طراح داده شود تا بر اساس آن، دال بتنی را طراحی، نقشه و دیتیل اجرایی را تعیین کنند. دستمزد طراحی بر اساس پیچیدگی تقویت دال بتنی و سایر شرایط تعیین میشود.
- هزینه اجرای مقاوم سازی دال بتنی با FRP: بخشی از هزینه مقاوم سازی دال بتنی، مربوط به هزینه اجراست. بسته به نوع روش انتخابی، پیچیدگی اجرایی کاملا متفاوت است. ضمن اینکه متراژ محیط نیز میتواند روی قیمت مقاوم سازی دال بتنی تاثیرگذار باشد.
مشاوره تخصصی طرح و اجرای مقاوم سازی دال بتنی در پروژه شما
اجرای مقاومسازی دال بتنی فرآیندی تخصصی است که باید بر اساس نوع دال، میزان بارهای وارده، آسیبهای موجود و شرایط بهرهبرداری آن طراحی و انجام شود. انتخاب روش تقویت مناسب و اجرای صحیح آن تنها توسط مهندسان مجرب و متخصص امکانپذیر است؛ زیرا این امر تضمینکننده دستیابی به استحکام و عملکرد مطلوب دال بتنی بوده و مانع از نیاز به روشهای ترمیمی ثانویه خواهد شد.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی در زمینه طراحی و اجرای مقاوم سازی دال بتنی در پروژههای ساختمانی و صنعتی، میتوانید با کارشناسان شرکت سازند تماس حاصل فرمایید. تیم مهندسی این مجموعه خدمات جامعی شامل انتخاب روش مناسب تقویت دال بتنی، طراحی فنی، اجرای اصولی، انتخاب مصالح مناسب و کنترل کیفیت را ارائه میدهد تا بهترین نتیجه در بهسازی و افزایش دوام دالهای بتنی به دست آید.