چسب و رزین اپوکسی
چسب رزین اپوکسی، یک ماده دوجزئی است که از دو عنصر اصلی به نامهای رزین اپوکسی (Epoxy Resin) و هاردنر (Hardner) تشکیل شده است. این دو ماده هنگامی که با یکدیگر ترکیب میشوند، یک واکنش شیمیایی را آغاز میکنند که به تشکیل یک پیوند قوی و بادوام منجر میشود. رزین دارای خصوصیات مکانیکی فوقالعاده، چسبندگی بالا، و مقاومت در برابر آتش است.
این چسب به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، در صنایع متعددی نظیر حوزه ساختمانی، صنعتی، خودروسازی، لوازم الکترونیکی و سایر صنایع به کار میرود. مثالهایی از کاربردهای آن شامل استفاده در سیستم وال مش (Wallmesh)، کامپوزیت FRCM، و ترکیب با مشهای FRP جهت بهبود مقاومت مکانیکی و چسبندگی میباشد.
با توجه به ساختار ماتریس رزینی و قابلیت ترکیب با مواد مختلف، چسب رزین اپوکسی میتواند به آسانی بر روی انواع سطوح مانند دیوارهای بتنی، آجری، بلوکی، سنگی و غیره چسبیده و سطح آنها را پوشش دهد. این ماده به علت مقاومت در برابر عوامل محیطی مخرب نظیر رطوبت، حرارات، و تغییرات دمایی، به عنوان یک پوشش مقاوم با عمر مفید بالا برای ساختمانها شناخته میشود.
اپوکسی ها با فرآیند پلیمریزاسیون مخلوطی از دو ترکیب اولیه رزین و سخت کننده ایجاد میشوند. این چسب از ترکیب این دو ماده به صورت جداگانه تهیه میشود و در زمان استفاده، این دو قسمت با یکدیگر ترکیب میشوند تا یک واکنش شیمیایی فعال شود. رزین اپوکسی، که معمولاً به عنوان قسمت “A” در سیستم نامگذاری این چسب تعیین میشود، یک مایع شفاف است و از گلایکول اپوکسی و آمینها تشکیل شده است. این ماده از ویژگیهای چسبندگی بسیار بالا و مقاومت مکانیکی مناسب برخوردار است.
سختکننده که به عنوان قسمت “B” در نامگذاری این چسب آمده، نیز معمولاً یک مایع میباشد و از آمینها، تینولها، فنولها، الکلها و انیدریدها تشکیل شده است. وقتی که این دو ماده به دقت با یکدیگر ترکیب میشوند، واکنش شیمیایی آغاز میشود که به تشکیل یک ساختار جامد و مقاوم، به عنوان چسب اپوکسی نهایی، منجر میشود.
هنگامی که رزین با یک کاتالیزور مشخص مخلوط میشود، عمل آوری آغاز میشود. عمل آوری فرآیندی است که در آن زنجیرههای مولکولی در مکانهای فعال شیمیایی واکنش میدهند و منجر به واکنش گرمازا میشوند. پیوندهای کووالانسی بین گروههای اپوکسید رزین و گروههای آمین سختکننده (کاتالیزور) که از این ترکیب به وجود میآیند، امکان اتصال عرضی پلیمر را فراهم میکند و باعث سختی و استحکام اپوکسی میشود.
چسبهای اپوکسی به طیف گستردهای از مواد میچسب ویژگیهای آن به خصوصیات شیمی سیستم و نوع اتصال بستگی دارد. در چسبهای اپوکسی دو جزئی کاتالیزور در دمای محیط رخ میدهد و گرما به عنوان شتاب دهنده عمل میکند. افزودن گرما همچنین باعث ایجاد پیوند متقابل اضافی میشود که چسبندگی بیشتری اعمال میکند. این چسب توانایی تحمل وزن یا نیروی ثابت در مدت زمان طولانی را دارد و در برابر تغییرات فیزیکی و شیمیایی پایدار است.
چسب اپوکسی به دلیل ویژگیهای چسبندگی بسیار بالا، مقاومت مکانیکی قوی، و ساختار جامد که بعد از واکنش به وجود میآید برای اتصال، آب بندی، پوشش و کپسوله سازی در بسیاری از صنایع از جمله الکترونیک، تجهیزات پزشکی و هوافضا استفاده شوند چسب رزین اپوکسی یکی از پرکاربردترین چسبها در در مقاوم سازی بتن با FRP الیاف فایبرگلاس میباشد. همچنین به علت قدرت چسبندگی بالا و مقاومت در برابر محیطهای قلیلیی و اسیدی برای چسباندن پروفیلهای نبشی و ناودانی در سیستم وال مش به جای روشهای مرسوم مانند جوش، پیچ و پرچ نیز استفاده میشود. فرمولاسیون های ویژه چسب رزین اپوکسی نیز ضد شعله، قابل استفاده از نظر سرمایشی، عمل آوری سریع، مقاوم در برابر دمای بالا و غیره هستند.
کاربردهای چسب اپوکسی در صنایع مختلف:
چسب اپوکسی، از جمله پرکاربردترین انواع چسبها است که به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، برای اتصال انواع مختلف سطوح مورد استفاده قرار میگیرد. در زیر به معرفی و توضیح خصوصیات و کاربردهای انواع مختلف چسب اپوکسی میپردازیم:
- چسب اپوکسی فایبر گلاس:
مناسب برای اتصال انواع الیاف فایبرگلاس، کامپوزیت و فلزات است و دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی، حرارت و رطوبت است.
- چسب اپوکسی فلزات:
این نوع چسب اپوکسی به علت مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار برای اتصال انواع فلزات استفاده میشود.
- چسب اپوکسی بتن:
برای اتصال بتن جدید به قدیم و انواع سنگها مناسب است و دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی، فشار و حرارت است.
- چسب اپوکسی سنگ:
برای ترمیم و اتصال سطوح سنگی و اتصال توری پشت سنگ اسلب با خصوصیات مکانیکی بالا و مقاومت در برابر حرارت و شیمیایی مناسب است.
با انواع مختلف چسب اپوکسی، میتوان بر اساس نیازهای پروژه، از ویژگیهای مناسب هر نوع استفاده کرد و به بهبود اتصالات و تعمیرات مورد نیاز پرداخت.
ویژگیها
- مقاوم در برابر ضربه و ارتعاش
- پایداری شیمیایی
- پایداری دمایی
- دارای مقاومت های اولیه و نهایی بالا
- عدم جمع شدگی در هنگام خشک شدن
- مقاومت بالای كششی، فشاری و خمشی
- استفاده آسان
- ضد آب
- قابلیت جاری شدن و پرکنندگی ترکها
- عمل آوری در دمای محیط
کاربردها
- وال مش
- کامپوزیت FRCM
- کاشت میلگرد
- صنایع فلزی
- صنایع خودروسازی
- صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
- ترمیم ترک
- کانالها و مخازن
- سنگ اسلب
نسبت ترکیب جز A به B | 50:100 |
چگالی (Kg/L) | A:1.30
B:1.20 |
مقاومت کششی (GPa) | <25 |
مدول کششی (GPa) | <2.1 |
مقاومت فشاری (GPa) | <30 |
مدول فشاری (GPa) | <2.1 |
عمر مفید | 90 دقیقه |
مدت زمان نگهداری | 18 ماه |
آماده سازی سطح برای بسترهای بتنی وآجری:
ملات و بتن بستر باید حداقل 28 روز از عمر آن گذشته باشند و حداقل مقاومت مورد نیاز را داشته باشند.
بسترها باید سالم، خشک یا مرطوب (بدون آب راکد)، تمیز و بدون آلایندههایی نظیر خاک، یخ، آب راکد، گریس، روغن، سطوح یا پوششهای قدیمی باشند و تمام ذرات سست یا شکننده حذف شوند تا به سطحی با بافت باز و عاری از مواد و آلاینده دست یابند.
آماده سازی سطح برای بستر فولادی:
سطح باید با استفاده از سندبلاست کردن و دیگر روشها کاملاً تمیز شود و با کیفیت قابل قبولی آماده گردد.
طرح اختلاط چسب:
- اجزای A+B (رزین و هاردنر) را حداقل به مدت 3 دقیقه با یک همزن با سرعت آهسته با هم مخلوط کنید تا زمانی که مواد یکدست و رنگ خاکستری یکنواختی پیدا کنند.
- هنگام مخلوط کردن از هوادهی خودداری کنید.
- سپس کل مخلوط را در ظرف تمیزی بریزید و دوباره به مدت تقریبی هم بزنید.
- با سرعت کم مخلوط کنید تا گیرافتادن هوا به حداقل برسد.
- فقط مقداری را که قصد استفاده دارید عمل آوری و مخلوط کنید.
اغشتهسازی نبشی یا ناودانی به چسب اپوکسی در سیستم وال مش:
پس از آمادهسازی سطح و عمل آوری چسب، جهت اجرای نبشیها یا ناودانیها، سطح و وجه پشتی نبشی با استفاده از قلمو به چسب اپوکسی آغشته کنید. سپس نبشی گالوانیزه را بر روی سطح قرار دهید. با گذشت زمان چسب عمل کرده و مانع از حرکت خارج از صفحه دیوار میشود. به این ترتیب دیوار در برابر نیروهای جانبی مهار میگردد.
تمیز کردن تجهیزات:
تمام ابزارها و تجهیزات کاربردی را بلافاصله پس از استفاده تمیز کنید.
نکات ایمنی:
- در هنگام حمل و انبار کردن این محصول، حتماً نکات ایمنی مرتبط با مواد آتشزا را رعایت کنید. اطمینان حاصل کنید که در زمان کار با این ماده، مکان دارای تهویه مناسب باشد؛ زیرا ممکن است در محیطهای بسته منجر به انفجار شود. این محصولات حاوی ترکیبات آلی هستند که ممکن است قابلیت اشتعال داشته باشند، بنابراین از استنشاق گرد و بخار حاصل از اسپری پرهیز کنید.
- در هنگام استفاده از این چسبها، از لباس کار مخصوص، دستکش ایمنی، ماسک تنفسی مناسب و عینک ایمنی استفاده کنید. در صورت بلعیدن این ماده، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
بستهبندی و شرایط نگهداری چسب اپوکسی
برای نگهداری این محصولات، حتماً آنها را در مکانی خشک، خنک و دور از نور خورشید قرار دهید. این مواد را میتوانید تا یک سال پس از تولید نگهداری کنید. این چسبها به صورت بستهبندی 20 کیلوگرمی عرضه میشوند.