بهترین بلوک برای دیوارچینی ساختمان چیست؟ (راهنمای کامل)

ساختمان سازی عملیاتی شامل مراحل گوناگون است. بدون شک، هر یک از این مراحل، اهمیت خاص خود را داشته و از این رو باید با دقت و به شکل اصولی انجام شوند. دیوارچینی نیز یکی از مراحل مذکور است که بسیار مهم تلقی شده و به منظور حفظ پایداری ساختمان در برابر نیروهای لرزه ای باید با رعایت ضوابط، استانداردها و اصول صورت گیرد. در همین راستا، انتخاب نوع بلوک امری است حساس و نیازمند توجه به نوع دیوار و کارایی آن؛ چرا که انواع مختلف دیوار، خصوصیات و کاربردهای مختلفی نیز دارند.

در این مقاله، ما به معرفی دیوارچینی می‌پردازیم که برخی از آن‌ها غیر باربر هستند و تنها وزن خود را تحمل می‌کنند. ما نوع‌های مختلف بلوک‌های دیوارچینی را معرفی کرده و نکات ضروری را بررسی می‌کنیم. اگر می‌خواهید انتخاب نوع بلوک را براساس با شرایط پروژه در نظز بگیرید، ما را همراهی کنید.

دیوارچینی چیست؟

اصطلاح دیوارچینی به فرایند چیدن کلیه دیوارهایی از مصالح بنایی با ضخامت کم گفته می‌شود. این دیوارها برای تفکیک فضاهای داخلی ساختمان از هم استفاده می‌شوند. البته این اصطلاح بعضی اوقات در رابطه با چینش دیوارهای پیرامونی نیز به کار می رود. بر اساس نشریه 743، عملیات دیوارچینی یا تیغه چینی شامل ایجاد و ساخت یک تیغه یا دیوار است.

دیوارچینی، به معنای ساخت دیوار با استفاده از بلوک‌های مختلف و استفاده از چسب یا ملات برای تقویت اتصالات میان مصالح، تشکیل می‌شود. ایجاد دیوارچینی، بخش حیاتی و اساسی ساختمان‌سازی است، زیرا از تخریب سازه و ایجاد خسارت‌های جدی جلوگیری می‌کند. اجرای صحیح و مراقبت‌شده دیوارچینی، باعث افزایش استحکام و پایداری سازه می‌شود و ریسک ناشی از آسیب‌های ساختمانی را کاهش می‌دهد. با توجه به اهمیت این موضوع، کیفیت اجرای بلوک دیوارچینی نیز حائز اهمیت و نیازمند توجه ویژه است. این کیفیت، خود به عوامل مختلفی چون کیفیت مصالح به کار رفته، نحوه دیوارچینی، تخصص تیم اجرایی و … بستگی دارد.

لازم به ذکر است که اجرای بلوک دیوارچینی اگر به صورت غیر اصولی انجام گردد، ممکن است سبب ایجاد مشکلاتی چون عدم امنیت، انتقال صدا و اختلال در نازک کاری گردد. به طور کلی، مراحل اجرای بلوک دیوارچینی باید مطابق با مشخصات نقشه‌های اجرایی و ضوابط دستگاه نظارت پیش‌رو و تنها در این صورت مورد تایید قرار گیرد. از انتخاب نوع مصالح و ملات مورد استفاده گرفته تا روند انجام کار، همه باید به توجیه دقیق و دقت اجرایی نقشه‌ها و استانداردهای مربوطه پیروی کنند.

بلوک برای دیوارچینی چیست؟

بلوک دیوارچینی به قطعات پیش‌ساخته از سیمان و دیگر مواد اولیه اشاره دارد که برای ساخت دیوارها استفاده می‌شوند. این بلوک‌ها انواع مختلفی دارند که از مواد متفاوتی تشکیل شده‌اند و کاربردهای متفاوتی دارند. مسلما انتخاب بلوک دیوارچینی مناسب از میان گزینه های موجود باید بر اساس نیاز پروژه صورت گیرد.

انواع بلوک برای دیوارچینی چیست؟

انواع مختلف بلوک با خصوصیات متفاوتشان، هر یک دارای مزایا و معایبی هستند. توجه به این خصوصیات در انتخاب درست تاثیرگذار است و همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، بهترین گزینه موردی است که با شرایط و نیازهای پروژه همخوانی داشته باشد. به طور کلی، پرکاربردترین انواع بلوک عبارتند از:

• بلوک لیکا
• بلوک هبلکس
• بلوک پوکه معدنی
• بلوک بتن گازی
• بلوک سفالی
• بلوک سیمانی
• بلوک لیپر

در ادامه متن به معرفی هر یک از انواع بلوک دیوارچینی پرداخته خواهد شد.

مزایای دیوارچینی با بلوک چیست؟

پیش از ورود بلوک به عرصه ساخت، آجر مرسوم ترین گزینه جهت دیوارچینی بود؛ اما مشکلی که در مورد آجرها وجود دارد، ابعاد کوچک آن هاست. این عیب، سرعت عملیات ساخت را کاهش می دهد. به همین دلیل، اخیرا استفاده از این محصول به اندازه قبل نیست و مصالحی چون بلوک جایگزین آن شده اند. البته دیوارچینی نه فقط با استفاده از این دو محصول، بلکه به کمک سایر مصالح طبیعی و مصنوعی، از جمله شیشه، سنگ و چوب نیز قابل انجام است. با این وجود، بلوک از محصولاتی است که توانسته نسبت به سایر گزینه ها موفق تر عمل کند. موفقیت بلوک دیوارچینی به چند دلیل است:

• تامین بلوک نسبت به دیگر محصولات مقرون به صرفه تر تمام می شود.
• دیوار اجرا شده با کمک بلوک در اکثر مواقع مقاومت و ماندگاری بهتری دارد.
• اجرای بلوک به سادگی و با سرعت انجام می شود.
• وزن کلی ساختمان با استفاده از بلوک کاهش پیدا می کند.
• در برخی موارد، بلوک در برابر صوت و حرارت عایق است.

بلوک برای دیوارچینی لیکا چیست؟

لیکا به نوعی بلوک دیوارچینی گفته می شود که در ساختار آن به جای سنگدانه معمولی از سنگدانه صنعتی رسی لیکا استفاده می گردد. در واقع، واژه لیکا به معنای دانه رس سبک منبسط است. دانه‌های مذکور، که حاصل انبساط خاک رس در کوره گردان با حرارت بسیار بالا هستند، باعث تولید بلوک لیکا می‌شوند. این بلوک‌ها، ترکیبی از دانه لیکا، سیمان، و آب هستند و به دلیل خصوصیات منحصر به فردشان از جمله وزن کم، هدایت حرارتی کم، افت صوتی قابل قبول، مقاومت در برابر حریق، ماندگاری بالا، و پایداری شیمیایی، به یکی از گزینه‌های کاربردی برای ساخت انواع بلوک دیوارچینی در صنعت ساختمان تبدیل شده‌اند.

بلوک دیوارچینی هبلکس چیست؟

نوع دیگری از بلوک با نام بلوک دیوارچینی هبلکس وجود دارد که در واقع از بتن متخلخل تشکیل شده و در ساختمان های امروزی به کار می رود. هبلکس از مقاومت فشاری مناسب و وزن کم برخوردار است و به دلیل ساده بودن فرایند برش زنی و وارد کردن میخ و پیچ به آن، به منظور لوله گذاری و سیم کشی در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر خصوصیات ویژه بلوک هبلکس، مقاومت عالی آن در برابر حریق است. این محصول همچنین به عنوان یک عایق مناسب در برابر صوت و حرارت شناخته می شود.

مقدار سیمان و ملات مورد نیاز برای دیوارچینی با بلوک هبلکس حدود یک چهارم از مقدار لازم برای اجرای دیوار با آجر است. از طرفی، بلوک دیوارچینی هبلکس دارای عیب‌هایی مانند عدم استحکام و اتصال مناسب به سازه است. با این حال، این عیب‌ها مانعی برای استفاده از هبلکس در دیوارهای غیر باربر نمی‌باشند.

بلوک دیوارچینی پوکه معدنی چیست؟

از جمله پرکاربردترین انواع بلوک دیوارچینی که ساختار دیوارهای غیر باربر در اکثر ساختمان های امروزی را تشکیل می دهد، بلوک پوکه معدنی است که به عنوان معجزه ای در مصالح دیوارچینی معاصر شناخته می شود. بلوک پوکه معدنی در کنار سبک وزن بودن، طبیعی و دوستدار محیط زیست است؛ زیرا جهت تولید آن از تف آتشفشانی با نام پوکه معدنی بهره گرفته می شود. این بلوک دیوارچینی در مقایسه با دیگر گزینه های موجود، قیمت مناسب تری دارد؛ آن هم در حالی که از کیفیت لازم برخوردار است.

بلوک دیوارچینی بتن گازی چیست؟

بلوک دیوارچینی بتن گازی که به آن بلوک گازی نیز گفته می شود، نوع جدیدی از بلوک دیوارچینی است که طی سال های گذشته مورد استقبال قرار گرفته و از گزینه های مطلوب به شمار می رود. این نوع بلوک با استفاده از ماسه، سیمان پرتلند، آب و عوامل حباب زا تولید میشود. در واقع به دلیل وجود همین عوامل حباب زاست که بلوک مذکور چنین نامی دارد و همین حباب های هوا نه تنها سبب کاهش وزن بلوک می شوند؛ بلکه مقاومت آن را در مقابل صوت و حرارت افزایش می دهند. بلوک بتن گازی قیمت مناسبی دارد و با داشتن مزایای ویژه توانسته جایگزین بلوک های قدیمی و سنگین وزن شود.

بلوک دیوارچینی سفالی چیست؟

از پرکاربردترین محصولات مورد استفاده جهت دیوارچینی می توان به بلوک دیوارچینی سفالی اشاره نمود که از ترکیب خاک رس و آب در قالب های دارای منفذ به وجود می آید و ابعاد مختلفی را در بر می گیرد. بلوک سفالی، در واقع همان آجر رسی است که در اجرای دیوارهای غیر باربر کاربرد دارد. سطح بلوک های سفالی به منظور چسبندگی بهتر با بتن، دارای شیار است. با توجه به تولید بلوک سفالی در فضای کارخانه و با کمک دستگاه های مجهز، ساختار آن ها عاری از هر گونه ترک و دانه آهکی، رنگ آن ها یکنواخت و پختشان نیز در تمام نقاط یکسان است. نکته قابل توجه این که سطح بلوک سفالی باید بدون انحنا و خمیدگی، لبه آن تیز و بافت آن متراکم باشد.

بلوک دیوارچینی سیمانی چیست؟

به دسته ای از بلوک های مورد استفاده برای دیوارچینی که با مخلوط کردن سیمان، شن ریزه و ماسه و آب با فرایند متراکم سازی ایجاد می شوند، بلوک سیمانی گفته می شود. این نوع بلوک در دو نوع توخالی و توپر عرضه می گردند و برای اجرای انواع دیوار باربر و غیر باربر کاربرد دارند. وزن بلوک سیمانی متاثر از خصوصیات بتن مصرفی جهت تولید آن است و این بلوک ها دارای انواع سبک و سنگین هستند.

بلوک دیوارچینی لیپر چیست؟

آخرین نوع از انواع بلوک دیوارچینی، لیپر نام دارد. در تولید این نوع بلوک از گرانول های پرلیت صنعتی و پوکه اسکوریا استفاده می شود. این بلوک برای اجرای دیوارهای پیرامونی، جداکننده ها و … کاربرد دارند. پرلیت به عنوان هشتمین ماده عایق جهان، دانه ای است صنعتی که در ساختار بلوک سیمانی سبک لیپر به کار می رود. بلوک های لیپر بر اساس تعداد جداره و عرض، شامل دو دسته معمولی و سوپر لیپر هستند.

هزینه نهایی برای هر متر مربع از بلوک برای دیوارچینی چقدر است؟

به طور کلی، هزینه اجرای دیوار با کمک بلوک به ازای هر متر مربع بر اساس عوامل زیر متغیر است:

• محل اجرای پروژه: هزینه اجرای بلوک دیوارچینی در برخی از شهرها، از جمله تهران و کرج نسبت به دیگر شهرها بیش تر است. این بالا بودن هزینه، خود از عواملی چون گران تر بودن مصالح، دشوار بودن حمل و نقل و بالاتر بودن دستمزد اکیپ اجرا کننده بلوک دیوارچینی تاثیر می پذیرد.
• متراژ و پیچیدگی پروژه: با توجه به متراژ پروژه مورد نظر، قیمت اجرای بلوک دیوارچینی متفاوت است. در پروژه‌های دارای متراژ پایین مانند بازسازی، دستمزد اکیپ اجرایی به شکل توافقی در نظر گرفته می‌شود.. اما در رابطه با پروژه‌های بزرگ، دارای طرح منحصر به فرد و پیچیدگی بالا، زمان بر بودن اجرا و لزوم استفاده از ابزار و مهارت ویژه، هزینه اجرای بلوک دیوارچینی را بالا می‌برد. همچنین، در پروژه‌های بزرگتر، با توجه به پیچیدگی و نیاز به مهارت‌های ویژه، هزینه اجرایی بلوک دیوارچینی افزایش می‌یابد.
• تخصص اکیپ اجرایی: مسلما به هر میزان که دانش، سابقه کار، دقت، سرعت و مهارت تیم اجرایی بالاتر باشد، نرخ دستمزد دریافتی جهت اجرای دیوارچینی نیز بیش تر است.
• ابزار و تجهیزات جانبی: در صورت نیاز به استفاده از داربست جهت اجرای بلوک دیوارچینی، پرداخت هزینه تامین آن با کارفرماست. در صورت بالا بودن متراژ پروژه، هزینه ابزار، تجهیزات و انتقال مصالح به محل بر عهده کارفرماست. اما در مورد پروژه های کوچک، معمولاً استادکار ابزار مورد نیاز برای اجرای بلوک دیوارچینی را تهیه و تامین می‌کند.

نکات مهم قبل از اجرای بلوک برای دیوارچینی که باید بدانید

جهت اجرای بلوک دیوارچینی به شکل اصولی بهتر است از رعایت نکات زیر اطمینان حاصل کنید:

• بهترین زمان اجرای بلوک دیوارچینی، پس از پایان ستون گذاری و بتن ریزی سقف هاست. توصیه می شود، دیوارچینی پس از کسب مقاومت 7 روزه بتن سقف صورت گیرد.
• پیش از آغاز عملیات چینش بلوک دیوارچینی باید سطح را از هر گونه گیاه، ریشه عمقی و خاک نباتی پاک نمود. همچنین برای جلوگیری از رویش مجدد گیاهان در پی دیوارچینی، پوشش دادن آن با خاک آهک لازم است.
• پیش از استفاده از محصولات پایه سیمانی، مجهز بودن به دستکش ضد آب و عینک محافظ ضروری است؛ چرا که آسیب های وارده حین اجرای بلوک دیوارچینی در برخی موارد شدید و غیر قابل جبران هستند.
• در صورت به کارگیری بلوک دیوارچینی بهتر است محصول از پیش زنجاب شده باشد.  چرا که جذب آب ملات توسط آن مانع تامین استحکام لازم شده و سبب پوک شدن ملات می گردد.
• اجرای بلوک دیوارچینی با استفاده از انواع سیمانی در رابطه با دیوارهای زیر زمینی نیازمند پوشش سطح با محلول ضد آب است.
• انتخاب و خرید بلوک دیوارچینی فرایندی مهم و تاثیرگذار در کیفیت دیوارچینی است. قبل از سفارش محصول، لازم است شرایط پروژه، نیازها و کاربری دیوار مورد نظر را به دقت در نظر بگیریم، زیرا انتخاب مناسب بین انواع مختلف بلوک دیوارچینی وابسته به این عوامل است.

مهار لرزه ای بلوک های دیوارچینی با وال پست منقطع

به منظور مهار لرزه ای دیوارهای غیر باربر اجرا شده با استفاده از بلوک دیوارچینی می توان از وال پست منقطع استفاده نمود. وال پست، مجموعه ای است از عناصر که میانقاب ها (دیوارهای باربر و غیر باربر) و نیز تیغه های ساختمان را به سازه آن متصل می نماید و بدین ترتیب، موجب ارتقا و عملکرد بهتر آن در مواجهه با نیروهای لرزه ای می شود. در واقع، وال پست ایجاد کننده ارتباط موثر بین دیوار اجرا شده با بلوک دیوارچینی و سازه است. نصب وال پست منقطع با قرارگیری این مجموعه در محل مناسب و ایجاد اتصال لازم با سازه توسط پیچ و مهره صورت می گیرد. باید به یاد داشت که عملکرد صحیح سیستم و سازه ساختمان به اجرای صحیح اتصالات میان دیوارهای اجرا شده با بلوک دیوارچینی بستگی دارد. بنابراین، توصیه می‌شود که ضوابط تعیین شده برای اجرای وال پست رعایت شود.

برای اطمینان از مقاومت دیوارهای ساختمانی که با استفاده از بلوک دیوارچینی اجرا شده‌اند در برابر نیروهای لرزه‌ای، نصب وال پست ضروری است. این اقدام باعث می‌شود که نیروهای ناشی از زلزله به دیوارهای غیر باربر منتقل نشده و پایداری کلی ساختمان تضمین شود.

مهار لرزه ای بلوک های دیوارچینی با وال مش

استفاده از سیستم وال مش، به عنوان روشی موثر برای کاهش اثرات لرزه در دیوارهای ساخته شده با بلوک‌های دیوارچینی، توصیه می‌شود. این سیستم از نوارهای مش فایبرگلاس استفاده می‌کند که بر روی سطح دیوارها نصب و با استفاده از پلاستر معدنی محکم می‌شوند. این روش نهایتاً به ایجاد یک کامپوزیت سیمانی قوی و مقاوم کمک می‌کند که توانایی مقابله با نیروهای لرزه‌ای را دارد. با استفاده از وال مش، مقاومت دیوارهای اجرا شده با بلوک دیوارچینی در برابر عوامل غیرباربری بهبود می‌یابد و از نظر کیفیت و عملکرد، نسبت به وال‌های پست سنتی، کمترین نواقص را دارد.

برای اطمینان از مقاومت دیوارهای ساختمانی که با استفاده از بلوک دیوارچینی اجرا شده‌اند در برابر نیروهای لرزه‌ای، نصب وال پست ضروری است. این اقدام باعث می‌شود که نیروهای ناشی از زلزله به دیوارهای غیر باربر منتقل نشده و پایداری کلی ساختمان تضمین شود. وال مش سیستمی است که پس از اتمام فرایند اجرای بلوک دیوارچینی نصب می‌شود و به عنوان یک جایگزین موثر برای وال‌های پست منقطع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این موضوع ملاکی است که برخی از ساختارهای دیوارهای پیش‌ساخته نیز با وال مش تجهیز شده‌اند.

نکاتی که قبل از خرید بلوک برای دیوارچینی باید بدانید

پیش از این که تصمیمتان را برای سفارش بلوک دیوارچینی مورد نیاز قطعی کنید، لازم است حتما نکات زیر را مد نظر داشته باشید:

• عایق صوتی:

عایق بودن دیوارهای داخلی ساختمان در عصر حاضر اهمیت زیادی دارد؛ چرا که آپارتمان ها؛ ادارات و ساختمان های دارای چند کاربری با مشکل سر و صدا روبرو هستند. انتخاب بلوک با مقاومت مناسب در برابر انتقال صوت، نقش حیاتی در عایق بودن دیوار غیر باربر را ایفا می‌کند. در نظر گرفتن میزان مقاومت بلوک مورد استفاده، از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بر توانایی دیوار در جلوگیری از انتقال صدا تأثیرگذار است.

• عایق حرارتی:

مورد بعدی که در انتخاب شما نقش پررنگی ایفا می کند، ضریب انتقال حرارت بلوک دیوارچینی است؛ چرا که انواع مختلف بلوک، عملکرد متفاوتی در میزان انتقال گرما و سرما دارند.

• مقاومت در برابر حریق

مقاوم بودن بلوک در برابر حریق، یکی از خصوصیات مورد نیاز آن جهت جلوگیری از تشدید آتش سوزی است. در صورتی که ساختمان مورد نظر در منطقه ای پر خطر واقع شده و با احتمال وقوع آتش سوزی مواجه است، پیشنهاد می شود انواع بلوک ضد حریق را انتخاب کنید.

• وزن

با توجه به این که بالا رفتن وزن ساختمان در عملکرد مناسب آن حین رخداد زمین لرزه اختلال ایجاد می کند، باید تا حد امکان استفاده از مصالحی که سنگین هستند را کاهش داد. انواع بلوک سبک وزن از این بابت مناسب هستند و بدون اضافه کردن بار چندان به ساختمان، وزن آن را نسبتا ثابت نگه می دارند.

• هزینه

طبیعتا اقتصادی بودن بلوک اهمیت زیادی دارد؛ اما به شرط این که کیفیت آن را خدشه دار نکند. همواره باید مناسب بودن محصول انتخابی را از نظر کیفی در اولویت قرار داد. بسیارند محصولات بلوک دیوارچینی که با استفاده از مصالح نامرغوب یا به شیوه غیر استاندارد تولید شده اند. نباید با انتخاب این گونه موارد، صرفا به خاطر صرفه اقتصادی، ریسک مواجه شدن پروژه با مشکلات پس از بهره برداری را به جان خرید.

حصول اطمینان از کسب نیازمندی های کیفی بلوک امری است حائز اهمیت که باید در هنگام خرید بدان توجه نمود. معمولا برای تایید کیفیت بلوک به نتایج آزمون های فیزیکی و شیمیایی استناد می شود. شرکت های معتبر در این زمینه خدمات قابل قبول و تخصصی ارایه می دهند و انواع بلوک را با تضمین کیفیت در اختیار کارفرما می گذارند.

کلام آخر

اجرای دیوارچینی از جمله مراحل حیاتی در فرآیند ساختمان‌سازی است، بنابراین توجه به استانداردهای محصولات مورد استفاده بسیار حیاتی است. امروزه، از انواع مختلف بلوک دیوارچینی برای تقسیم بندی بخش‌های مختلف ساختمان و ایجاد فضاهای با کاربری متنوع استفاده می‌شود. این دیوارهای غیرباربر، امکان ساخت فضاهایی با کاربری متنوع را فراهم می‌کنند. این انواع بلوک، از طریق مصالح متفاوت و فرآیند تولید گوناگون، ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند. انتخاب مناسب از میان این چالش‌ها ممکن است چالش‌هایی را به وجود آورده ولی با داشتن آگاهی کافی و در نظر گرفتن نکات اساسی، این کار به راحتی قابل انجام است و امیدوارم که مقاله ارائه شده مورد استفاده واقع شود.